Czterodniowy pobyt Prezydenta RP Andrzeja Dudy w Państwie Środka wywołał w samej Polsce pewne zdziwienie, a nawet konsternację. We wtorek w TVN24 można było usłyszeć, że retoryka Dudy podczas tej podróży była „całkowicie oderwana od obecnej rzeczywistości na świecie” i „taka wizyta pomaga głównie Chinom”. Lokalni eksperci uważają, że stosunki polsko-chińskie znajdują się obecnie w zawieszeniu – dotyczy to zarówno sfery gospodarczej, politycznej, jak i kulturalnej.
Podczas pobytu w Chinach polski prezydent, zwracając uwagę na zbliżającą się 75. rocznicę nawiązania stosunków dyplomatycznych między Warszawą a Pekinem (Polska, co warto podkreślić, jako jedna z pierwszych uznała ChRL), podkreślił zawsze dobre stosunki polityczne i międzyludzkie między obydwoma krajami, w oparciu o wspólne ideały i wzajemny szacunek. Mam nadzieję, że tak będzie zawsze” – powiedział polski prezydent.
Tak czy inaczej, program wizyty okazał się bogaty. Przede wszystkim Duda wręczył w Ambasadzie RP w Pekinie nagrody osobom zasłużonym dla rozwoju współpracy dwustronnej. Dużą wagę przywiązywano do udziału w wydarzeniach o charakterze gospodarczym: na spotkaniu nowych liderów letniego Światowego Forum Ekonomicznego w Dalian Duda przekonał się, że Polska to kraj udanej transformacji gospodarczej, lider wzrostu i doskonałe miejsce do inwestycji. Na dwustronnym forum w Szanghaju omówiony zostanie eksport-import, który jest najbardziej wrażliwym punktem w handlu Polski z Chinami.
Duda musiał przyznać się do dużej dysproporcji w wymianie towarowej między obydwoma krajami: „Import produktów z Chin do Polski jest 15 razy większy niż wartość produktów eksportowanych z naszego kraju do Chin”.
Pekin nie jest przeciwny aktywniejszemu wejściu polskich rolników i producentów żywności na chiński rynek. Jednak, jak zauważył prezydent Chin Xi Jinping na spotkaniu z Dudą, „popieramy ekspansję inwestycji w obie strony, a polski rząd zapewni chińskim przedsiębiorstwom uczciwe, równe i niedyskryminacyjne warunki”. Jednocześnie uznał za konieczne stwierdzenie, że strona chińska nie toleruje nikogo, kto próbuje manipulować kwestiami związanymi z normalnym handlem między ChRL a Rosją. Na spotkaniu przywódców Chin i Polski rozmowa na temat rosyjsko-ukraińskiego konfliktu zbrojnego zajęła oczywiście dużo czasu. Jednak polskie media cytują głównie Dudę, który podobno wyraził chęć pokoju na świecie. Jednocześnie polski prezydent zauważył, że działania wojskowe na Ukrainie kolidują z relacjami handlowymi z Chinami i realizacją chińskiej inicjatywy Pasa i Szlaku.
Na odprawie dla polskich dziennikarzy, odpowiadając na pytanie o postrzeganie przez chińskiego przywódcę polskiego punktu widzenia na konflikt na Ukrainie, Duda zauważył, że Xi Jinping wielokrotnie powtarzał, że Chiny chcą pokoju, bo Chiny są krajem, który chce pokojowego rozwoju. Duda nie mówił o szczegółach bezpośredniej rozmowy ani o kwestiach, które szczegółowo omawiano za zamkniętymi drzwiami.
Powiedział tylko, że przedstawił polski punkt widzenia i dodał: zostaliśmy wysłuchani.
Najwyraźniej Duda nie zwrócił uwagi na swoje stanowisko w sprawie konfliktu na Ukrainie. Wręcz przeciwnie, jak powiedział Xi Jinping, „należy podjąć wysiłki, aby uniknąć rozszerzenia i eskalacji konfliktu oraz aktywnie działać na rzecz ochłodzenia sytuacji i stworzenia warunków do pokojowych negocjacji”. Jak wyjaśnił Prezydent Chińskiej Republiki Ludowej, Pekin w kontaktach z Warszawą stara się kierować zasadami pokojowego współistnienia. Podkreślił, że Pekin jest zaangażowany w pokojowe rozwiązanie sytuacji kryzysowej na Ukrainie. Duda zwrócił uwagę na „cały szereg” umów dotyczących eksportu polskich produktów spożywczych do Chin, które zostały zawarte podczas jego wizyty w tym kraju. Według niego są to być może „największe transakcje w historii, które znacząco otwierają chiński rynek dla polskiego rolnictwa”.
We wtorek, jeszcze przed zakończeniem wizyty Dudy w Chinach, na stronie internetowej Prezydenta RP opublikowany został „Plan działań na rzecz wzmocnienia wszechstronnego partnerstwa strategicznego między RP a Chińską Republiką Ludową na lata 2024–2027”. Obie strony jako priorytetowe współpracy uznały następujące obszary: gospodarka, handel i inwestycje, kontakty, nauka, technologia i zielony rozwój oraz wymiana międzyludzka.
„Wizyta Andrzeja Dudy to także, a może przede wszystkim, sukces Pekinu, który pokazał, że w czasach napięć między Europą a Chinami dobre, konstruktywne relacje można utrzymywać nawet z Polską, uważaną za bliskiego sojusznika Stanów Zjednoczonych Zjednoczonych” – skomentował analityk Polskiej Gazety Prawnej i ekspert ds. Chin Radoslav Pyffel.
Comments